Tedaviler
- Sarı Nokta Hastalığında Özel Mercekler
- Retina Hastalıklarında Kök Hücre Tedavisi
- Az Görenlerin Rehabilitasyonu
- Fotodinamik Tedavi
- Gaz Tamponadı
- Glokom Tedavisi
- Göz İçi İlaç Enjeksiyonları
- Göz Kapağı Cerrahisi
- Göz Yaşı Kanal Tıkanıklığı
- Katarakt Tedavisi
- Lazer Trabeküloplasti
- Prematüre Retinopatisi (ROP)
- Pterjium Cerrahisi
- Refraktif Lazer Tedavisi
- Retina Hastalıkları ve Tedavisi
- Silikon Yağ Tamponadı
- Şaşılık
- Vitrektomi Cerrahisi
Katarakt Tedavisi
Katarakt göze ait doğal lensin
(mercek) yapısının bozularak şeffaflığını kaybedip bulanıklaşmasıdır.
Genellikle yaşlanmaya bağlı 55-60 yaşın üzerinde oluşur. En sık
görülen tipi ilerleyen yaşa bağlı görülen katarakttır. Sistemik hastalıklarla
görülebilen kataraktlar vardır; bunlar diyabet, myotonik distrofi, atopik dermatit,
nörofibromatozis-2'dir. Göz hastalıklarına ikincil kataraktlar
görülebilir; bunlar kronik üveitler, akut açı kapanması glokomları, yüksek miyopiler,
herediter fundus distrofileri’dir. Göz travmalarına, sistemik
bazı ilaçlara ikincil kataraktlar görülebilir. Ailevi kataraktlar da
vardır. Konjenital (doğuştan) katarakt olanlar da mevcuttur. Böyle
durumlarda altta yatabilecek sistemik hastalıklar araştırılmalıdır.
Şekil 1: Fakoemülsifikasyon ile katarakt cerrahisi ve göz içi lens yerleştirilmesinin demonstrasyonu
Tedavi cerrahidir.
Katarakt cerrahisi şeffaflığını
yitirmiş bu lensin temizlenip yerine yapay lenslerin konulması işlemidir. Günü
birlik cerrahi girişim olup hastalar genelde ameliyattan birkaç saat sonra aynı
gün taburcu olabilmekte ve kısa sürede sosyal hayatlarına geri
dönebilmektedirler. Günümüzde katarakt cerrahisi için sıklıkla FAKO
yöntemi uygulanmaktadır. Bu yöntemde gözün en dış saydam kısmına
(kornea) 2-3 mm genişliğinde küçük kesi açılır. Bu kesiden FAKO cihazı yardımı
ile titreşim yaratarak dokuları sıvılaştıran ses dalgaları kullanılıp lens
kapsülü içindeki bulanıklaşmış katarakt materyali parçalanır ve parçalanan bu
artıklar cihaz yardımı ile temizlenir. Temizlenen lens yerine orijinal kapsül
içine yine aynı kesi yerinden yapay lens yerleştirilir.
Cerrahiye bağlı gelişebilecek en önemli komplikasyonlar ameliyat sırasında kapsül yırtılması sonucu katarakt materyalinin gözün arkasına (vitreus içine) düşmesi, iris dokusunun hasarlanması, ameliyat sonrası ise çok nadiren görülen göz içi enfeksiyonlarıdır. Günümüzde gelişen teknoloji sayesinde hem cerrahi sırasında hem de cerrahi sonrasında gelişebilecek komplikasyonlar deneyimli bir cerrah tarafından en aza indirilmekte ve çok yüksek oranlarda başarılı sonuçlar elde edilmektedir. Cerrahi sonrasında göz sağlığı açısından antibiyotikli damlalar, steroidli damlaları belli bir süre kullanmak ve hijyen kurallarına dikkat etmek gerekir.
Son yıllarda gelişen ve hızla yaygınlaşan en son yöntem, ‘’Femtosaniye Lazerli Katarakt Cerrahisi’’ dir. Lazer kullanımı sayesinde, artık katarakt ameliyatları klasik fako yöntemine göre çok daha güvenli, kontrollü, konforlu ve komplikasyon riski en aza indirilmiş bir şekilde yapılabilmektedir.
Bu yöntemde öncelikle bilgisayar kontrollü lazer teknolojisi ile kesi yaratma, ön kapsülde pencere açma ve kataraktlı merceği parçalara ayırma işlemi yapılır. Daha sonra hasta ameliyat mikroskopu altına alınır. Burada lazerin yarattığı kesiden girilerek (bıçaksız), yine lazerin parçaladığı mercek parçaları Fako cihazı ile emilerek kısa sürede temizlenir. Ardından yapay göz içi merceği yerleştirilir.
Ameliyat Sırasında Yerleştirilecek Olan Yapay Göz içi Mercek (Lens) Tipleri Nelerdir?
Günümüzde tek odaklı yani sadece uzak ya da yakını net gösterebilen, çok odaklı (akıllı lens) uzak, yakın ve orta mesafeyi net gösterebilen, astigmatizmayı düzelten (torik) vb birçok göz içi mercek tipi piyasada mevcuttur. Her hasta için uygun lens; hastanın beklentileri ve uzman görüşü dahilinde hasta ve hekim işbirliği ile belirlenmektedir.
Katarakt Cerrahisi ile Uzak, Orta ve Yakın Mesafede Net Görüş Sağlanabilir mi?
Günümüzde katarakt cerrahisi ile kombine uygulanan çok odaklı göz içi mercek (akıllı mercek) teknolojisi sayesinde uzak, orta ve yakın mesafede gözlüksüz net bir görüş sağlamak mümkündür. Katarakt ameliyatının femtosaniye lazerle uygulandığı olgularda sonuçlar çok daha standartize ve mükemmele yakın olabilmektedir.
Çok Odaklı Mercek (Akıllı Mercek) Kimlere Önerilir?
Katarakt nedeniyle görmesi azalmış ve bu nedenle ameliyat olması gereken kişiler ve belirgin kataraktı olmasa da 45 yaşını geçmiş yakında ve uzakta gözlük kullanmak istemeyen kişiler bu ameliyattan fayda görebilirler.
Şekil 2: Matür katarakt tanısıyla fakoemülsifikasyon ameliyatı ile birlikte göz içi çok odaklı lens (akıllı mercek) yerleştirilen bir olgunun ameliyat öncesi (solda) ve ameliyat sonrası (sağda) ön segment görünümü izlenmekte.
Çok Odaklı Mercek (Akıllı Mercek) Kimlere Önerilmez?
Katarakt ve kırma kusuru (myopi, hipermetropi, astigmatizm) dışında kalıcı ciddi görme kaybı olan hastalar bu ameliyat için uygun değildir. Göz tembelliği, şeker hastalığına bağlı görme azlığı, sarı nokta hastalığı, ileri evre göz tansiyonu hastalığı bu ameliyatın uygun olmadığı durumlardandır. Kırk beş yaşın altındaki kişilerde, katarakt sorunu varlığında çok odaklı mercek uygulana bilirken; 45 yaş altındaki göz bozukluklarının tedavisinde genellikle excimer lazer tedavisi önerilmektedir.
Hasta seçimi doğru yapıldığında memnuniyet oranı oldukça yüksektir. Opere edilmiş kişiler genellikle günlük hayatlarının büyük kısmında gözlük ihtiyacı duymazlar. Ancak hastaların az bir kısmında çok küçük puntoda yazı okumak, gece araba kullanmak gibi aktiviteler için küçük bir gözlük verilebilir.
Astigmat Sorunu da Bu Ameliyatla Giderilebilir mi?
Evet, astigmat sorunu katarakt operasyonu sırasında göz içine yerleştirilen özel merceklerle (torik göz içi lens) giderilebilmektedir. Hem çok odaklı hem de tek odaklı merceklerde astigmat düzeltici (torik) özellik bulunabilmektedir.
Göz İçine Konulan Merceklerin İlerde Değişmesi Gerekir mi? Katarakt Ameliyatı Sonrası Katarakt Gelişir mi?
Katarakt ameliyatı ile göz içine konulan lens ömür boyu göz içinde kalabilmektedir. Bazen göz içi lensin arkasındaki zar (arka kapsül) saydamlığını yitirebilmekte; bu durumda kolay uygulanabilir, güvenli bir lazer sistemi (YAG lazer kapsülotomi) ile opaklaşan kapsülde yeniden şeffaf bir açıklık oluşturulabilmektedir.
Daha Önce Kırma Excimer Lazer Ameliyatı (Refraktif Cerrahi) Geçirmiş Kişilere de Çok Odaklı Mercek Uygulanabilir mi ?
Daha önce lazer ameliyatı olmuş kişiler için korneal topografi başta olmak üzere özel birtakım incelemeler yapılmakta ve sonuçların elverişli olması durumunda çok odaklı mercek uygulanabilmektedir. Lazer operasyonu geçiren hastalarda uygun göz içi lensi hesaplamak cerrahi geçirmemişlere kıyasla daha ayrıntılı bir inceleme ve özel formülasyonların kullanımını gerektirir. Tüm titiz incelemelere rağmen hastaların bir bölümünde çok odaklı lens cerrahisi sonrası kırma kusuru kalabilmekte ve gözlük kullanımı gerekebilmektedir.
Çok Odaklı Lens (Akıllı Mercek) Operasyonu Sonrasında Gözlük İhtiyacı Ortadan Kalkmaz ise Ne Yapılabilir?
Çok yoğun katarakt ya da yüksek dereceli kırma kusuru varlığında, daha önce excimer lazer operasyonu geçirenlerde çok odaklı mercek ameliyatı sonrası kırma kusuru kalma ihtimali daha fazladır. Bu durumda korneal parametreler uygunsa excimer lazer ile ilave düzeltme yapılması tercih edilir.